Tia UVB là loại tia duy nhất trong ánh nắng mặt trời có tác dụng kích thích sản sinh vitamin D. Nhờ cơ chế đó, cơ thể bạn dễ dàng hấp thụ canxi, tạo điều kiện tốt nhất để có hệ xương chắc khỏe. Vậy tia UVB là gì? Cơ chế kích thích sản sinh vitamin D của tia UVB như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Mục Lục
Tia UVB là gì?
Xem thêm: tia alpha
Ánh sáng UVB có bước sóng từ 290nm đến 320nm, phạm vi nhỏ hơn nhiều so với ánh sáng UVA. Dù không xuyên qua da như tia UVA nhưng tia UVB lại rất mạnh.
Tia này liên quan trực tiếp đến hiện tượng cháy nắng cũng như những thay đổi có thể nhìn thấy khác trên bề mặt da, bao gồm cả sự đổi màu. Ngoài ra, bức xạ UVB cũng đóng một vai trò trong bệnh ung thư da.
Có thể thấy, ánh sáng UVB cũng có mặt quanh năm, tuy nhiên UVB phổ biến hơn ở vùng khí hậu có nắng hơn ở vùng khí hậu ít ánh nắng. Ánh sáng UVB được phản chiếu từ cát, nước và tuyết (80% tia UVB phản chiếu từ tuyết).
Khả năng gây hại của UVB phụ thuộc vào độ cao. Càng ở vị trí cao thì khả năng gây hại cũng cao hơn. Đây chính là lý do tại sao người trượt tuyết và người leo núi cần lại kem chống nắng. Đối với tia UVA cũng vậy nhưng với sự khác biệt là cường độ UVB cao hơn khi nó ở mức mạnh nhất.
Chính vì thế, chỉ số SPF của kem chống nắng rất quan trọng trong việc bảo vệ da khỏi tia UVB. Để phòng tránh tia UVB, bạn hãy tìm các loại kem chống nắng có nhãn phổ rộng, có nghĩa là chúng đã được thử nghiệm và được cấp phép.
Cơ chế kích thích sản sinh vitamin D của tia UVB
Vitamin D được tạo ra trên da thông qua quá trình quang hợp, quang phân và quang ly. Da người có chứa hợp chất 7-dehydrocholesterol chính là tiền thân của vitamin D.
Khi ánh nắng chiếu vào da, tia UVB có trong ánh nắng sẽ phá vỡ liên kết phân tử của 7-dehydrocholesterol. Qua đó, chuyển hóa 7-dehydrocholesterol thành vitamin D3 giúp cơ thể hấp thụ được lượng canxi cần thiết.
Theo nhiều nghiên cứu đáng tin cậy và khuyến cáo của các viện dinh dưỡng trên thế giới, trung bình trẻ nhỏ từ 1 – 18 tuổi cần 600 – 1000 IU vitamin D/ngày và ở người lớn là từ 800 – 1000 IU vitamin D/ngày. Bạn chỉ cần phơi nắng khoảng 10 – 15 phút là đã có thể tổng hợp đủ 50 lần lượng vitamin D cần thiết cho một ngày. Chính vì thế, lưu ý không cần phơi nắng quá lâu.
Trong trường hợp không có điều kiện phơi nắng, bạn có thể bổ sung vitamin D thông qua các thực phẩm hàng ngày và các sản phẩm vitamin D3 dạng giọt và dạng xịt với liều lượng phù hợp ở từng độ tuổi.
Tác hại của tia UVB
Đọc thêm về: tia phóng xạ
Thời gian hoạt động của tia UVB như sau:
– Khoảng trước 10h sáng và sau 2h chiều: chiếm 1% lượng tia cực tím chiếu xuống Trái Đất.
– Từ khoảng 10h sáng đến 2h chiều: chiếm 5%.
Có thể thấy, tia UVB là nguyên nhân chính gây ra cháy nắng. Thực tế, cháy nắng là phản ứng tự vệ tự nhiên của cơ thể.
Da chứa các tế bào sắc tố là melanin. Melanin hấp thụ tia cực tím và biến nó thành nhiệt. Khi cơ thể cảm nhận được nhiệt từ ánh sáng mặt trời, melanin được kích thích sản sinh phân bố đến các tế bào xung quanh và cố gắng bảo vệ chúng khỏi những tổn thương. Điều này khiến cho da trở nên tối màu hơn.
Bảo vệ da khỏi tia UV bằng cách nào?
Che chắn: Mặc quần áo có tác dụng chặn tia sáng mặt trời;
Hạn chế tiếp xúc: Tia UV có cường độ mạnh nhất trong khoảng từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Hãy hạn chế ra đường vào thời điểm này.
Sử dụng kem chống nắng: Hệ số chống nắng (SPF) có tác dụng chống khoảng 93% tia UV;
Đội mũ: Một chiếc mũ rộng vành là vô cùng lý tưởng vì nó bảo vệ trán, mắt, mũi, tai, cổ và da đầu của bạn;
Sử dụng các sản phẩm hấp thụ tia cực tím như kính râm;
Trên đây là toàn bộ thông tin chi tiết giải đáp cho câu hỏi: Tia UVB là gì? Cơ chế kích thích sản sinh vitamin D của tia UVB như thế nào? Trong ánh nắng trời phát ra tới 3 loại tia UV. Tuy nhiên, chỉ có tia UVA và UVB có khả năng xuyên qua tầng Ozon chiếu xuống mặt đất, gây ra nhiều tác hại đối với làn da của chúng ta. Hãy bảo vệ làn da của bạn thật tốt để tránh tác hại của tí UVB nhé!